Değişken hava debili klima sistemleri veya en yaygın tanımıyla “VAV” sistemleri ABD’de doğan, gelişen bir sistem olup günümüzde tüm Dünya ülkelerinde yaygın bir kullanıma sahiptir. Bu sistemin doğuş ve gelişmesindeki en büyük neden tümü havalı ve sabit debili klima sistemlerinin çok hacimli binalarda değişen mahal şartları nedeniyle istenen konforu sağlayamaması olmuştur. Mahallerin müstakil kontrolu ancak bu sistemin gelişmesiyle mümkün olmuştur. Çok hacimli binalarda uygulandığı taktirde her hacimde, sanki o hacim bağımsız bir zon gibi, optimum konforu değişen mahal yüklerinde dahi sağlayabilmektedir. Buna ilaveten hava ve soğutucu akışkan debilerinde sağladığı değişkenlik sayesinde işletme masrafında çok önemli tasarruflar da sağlamaktadır.
Bundan onbeş ila yirmi yıl öncesinde oldukça pahalı olan VAV terminal üniteleri, otomatik kontrol ekipmanlarında, özellikle mikro-işlemcili servomotorlarda sağlanan ilerlemeler neticesi daha verimli ve eskiye nazaran çok daha makûl fiyatlarla satın alınabilir duruma gelmiştir.
VAV terminal ünitelerinin diğer bir avantajı da HEPA filtrelerin kullanıldığı temiz odalarda, özellikle ameliyathanelerde değişen filtre basınç kayıpları karşısında gerekli olan sabit debiyi gerçekleştirmeleridir. Bu nedenle VAV terminal üniteleri günümüzde temiz oda teknolojisinin vazgeçilmez bir elemanı olmuştur.
Ülkemizde de her geçen gün daha geniş bir uygulama sahası bulan, ameliyathanelere ilaveten ofis kompleksleri, sinema ve konferans salonları gibi mahallerde de kullanılmaya başlanan bir sistemle ilgili maalesef Türkçe birkaç makalenin dışında detaylı bir referans kitabı bulunmamaktadır. Bu kitabın yazımındaki amaç bu boşluğun doldurulması ve tesisat mühendisliği konusunda çalışan projeci ve uygulamacı arkadaşlarımızın kullanabileceği bir eserin bulunmasıdır. Bu nedenle 2010 yılında İmeksan Akademi Yayınları No2/Tur olarak yayınlanan “Değişken Hava Debili Klima Sistemleri ve VAV-CAV Ünitelerinin Kullanımı” isimli kitapçığımızı genişleterek bir referans kitabı haline getirmeye karar verdik; ve neticede bu kitap meydana geldi. Bu kitap önümüzdeki yıllarda sizlerin de katkılarıyla daha da genişleyecek ve daha doyurucu bir duruma gelecektir.Bu nedenle tüm meslektaşlarımın yapacakları tenkitlerin bu kitabın yazarını yalnızca memnun ve mutlu edeceğini bilmelerini rica ederim. Bu görüşlerin ışığı altında kitabımı beğenilerinize sunuyorum.
Tüm okuyanlara faydalı olacağını ümidiyle saygılarımı sunar, tenkit ve taleplerinizi aşağıdaki e-mail adresime iletmenizi rica ederim.
M.Halûk SEVEL
Temmuz 2014, İzmir